Ters Lale Nedir? Nerelerde Yetişir?

Fritillaria imperialis ya da Ters lale, genel olarak soğuk iklimin hakim olduğu yerlerde yer alan bir bitki türü olarak bilinmektedir. Türkiye’nin milli çiçekleri arasında yer alır.
Ülkemizde doğal olan bir tarzda Tunceli, Afşin, Şırnak, Erzurum, Adıyaman ile Hakkâri illerinde yetiştirilmektedir. Dünya’da ise Asya’nın bütün ülkelerinde, Anadolu’dan sonra ise doğu taraf İran, Afganistan, Pakistan ve Himalayalarda yetişmektedir.

Çok soğuk havalarda yaprakları donabilmektedir. Fakat bu yapraklar güneşi gördüğü zaman tekrardan gelişir ve büyümeye devam edebilme özelliğine sahiptir. Ülkemizde ağlayan gelin olarak da isimlendirilen ters lalenin çiçeği değişik renklerde olurlar ve lalenin tersi olarak başları yere taraf bakmaktadır.

Farklı renk türlerinin yer alması ters laleye estetik bir görünüş katmaktadır. Yabani türleri ise genelde turuncu ya da kırmızı rengindedir. Aşağı tarafa bakan çiçeklerin üstünde, bitkinin taca benzeyen yaprakları yer almaktadır.

Doğada yetişmekte olan türleri ise, fare ya da köstebek gibi hayvanların yaşadığı, toprağın bol olarak havalandırılmış olan yerlerinde daha sık görülmektedir. Genel olarak her dalda altı tane çiçek yer almaktadır. Çiçeklerin oluşmasından sonra ters olacak şekilde büyüme göstermektedir.

Bu bitkinin uzunluğu ise genel olarak 60 ya da 80 cm. arasında farklılık gösterir. Ter lale dayanıklı bir türdür ve bu bitki, çiçeklerinin ters durması sebebiyle ün kazanmıştır. Ülkemizde ter lalenin yöresel isimleri şu şekildedir: Şemdinli lalesi, Hakkâri lalesi, ağlayan gelin çiçeği, Kerbela lalesi, kral lalesi.

Ters Lalenin Bakımı Nasıl Yapılır

Saksıda yetiştiriliyor ise bütün kış zamanında saksıları açık havada ve güneş olan bir alanda tutmanız gerekmektedir. Üstüne yağmur ya da kar gelmiyorsa toprağın kurumadığı zamanlarda asla sulama yapmayın. Ters laleyi kar ile dondan kesin olarak korumamanız gerekmektedir.

Bu bitkinin donması sıcak bir alanda kuru hale gelmesinden çok daha faydalıdır. Çünkü bu bitki soğuktan hiçbir şekilde etkilenmez. Ters lalenin çiçekleri gelişmeye ve açmaya başladığı zaman gübre şerbeti vermenizde yarar olacaktır. Çünkü gübre şerbeti, bu bitkinin soğanlarının çiçeklerini gelecek sene daha güzel bir şekilde açmasına faydalı olur. 25 gün ya da 1 ay sonra yaprakları halen sağlıklı bir şekilde görülmeye başlıyorsa bir kere daha gübre şerbeti vermenizde fayda vardır.

Bu süreden de 3 hafta sonra yaprakları yine sağlıklı durumdaysa sulama işlemini kesin ve güneşi daha fazla alacağı bir alana bırakın. Bahçeye dikili bir şekilde ise sökmeyin. Saksıda yetiştirdiğiniz zaman yapraklar kurumuş ise saksılar aynı şekilde yine dışarı çıkarın. Açık alana fakat tam gölge olan bir yere bırakın. Toprak tam kurumuş ise yani adamakıllı kuruduğu zaman sulama işlemine geçin.

Bu işlemlerin yapılmadığı takdirde soğanlar da kurumaya başlayacaktır. Son baharda ise ter lale soğanlarını sökebilirsiniz. Çürükleri çürük olmayanlardan ayırın. Sağlıklı olan soğanların büyük boyutluları çiçek açacak dereceye gelmiştir. Küçük boyuttakiler ise bir sonra ki sene çiçek açmaya başlayacaktır. Bundan dolayı büyük boyutlular ile küçük boyutluları ayrı ayrı yerlere dikmeniz gerekmektedir.

Bahçenizde dikeceğiniz ters lale soğanının alanın toprağı süzek şekilde olmalıdır. Ters lale bitkisi kış aylarında -30 dereceye kadar da dayanabilme özelliğine sahiptir ve ters lale bitkisi soğanları ile birlikte yetiştirilmektedir. Soğanları sayesinde çoğaltılmaktadır. Senede sadece 1 kere kışın sonu ve ilkbaharın başında çiçeklerini açmaktadır. Soğanların bakımları güzel bir şekilde yapılmazsa eğer bu bitkiye her sene çiçek açtırmanız mümkün olmayacaktır.