Teleme; Tuzsuz ve yumuşak bir peynir türü olarak tanımlanabilir. Yapılışı, ılık çiğ süte incir sütü damlatılarak sütün kestirilmesi olarak söylenebilir. Yani ham incir sütü ve keçi sütü ile mayalanan değişik lezzette bir yiyecek. Bu incir sütü bilye büyüklüğünde ham incirde olduğu gibi taze incir dalı yaprağı koparılınca çıkan sütten de yapılır. Muhallebi kıvamında yumuşak, tuzsuz, yoğurda benzer bir yiyecektir. Lezzetli ve besleyici özelliğe sahiptir. Eskiden çobanların dağlarda keçileri otlatırken ekmeğinin yanına katık yapmak için, çiğ sütten yaptıkları bir yiyecek…
Malzemesi basit; ılık keçi sütü, incir yaprağı veya ham incir (incir kozzağı)…
Teleme, yaz mevsiminde keçiden sağılan süt henüz sıcak iken, incir ağacının gövdesinden alınan beyaz süt ile çalınır (mayalandırılır).
Dağlarda her zaman incir ağacı ve yaprağını bulabilmek mümkün müdür? Elbette değildir. İnsanımız bunun da kolayını bulmuştur. Tülbent gibi ince bir bez üzerine incir sütü akıtılarak kurutulur. Bu artık hazır bir mayadır. Dağda keçi sağılarak bu mayadan katılır ve “TELEME” olur.
Bir tencere keçi sütü, birkaç damla incir sütü akıtıldıktan sonra yaprağın sapıyla karıştırılıp 10-15 dakika kadar uyumaya bırakılırsa, mayalanan keçi sütü teleme hâline gelir. Teleme çalınan kabı soğuk bir suda beklettiğimizde, tadı daha da güzelleşecek, lezzetli bir duruma gelecektir.
Bu yörelerde genellikle ham incir tumu dediğimiz bilyeden büyük incirin çiğ ılık süte atılıp sütün 15-20 dakika gibi kısa sürede kesilmesiyle olur. Yapıldığı zaman hemen tüketilmesi gerekiyormuş. Bekleyince suya dönüştüğü söyleniyor. Üzerine şeker veya pekmez dökülerek de hafif bir tatlı kıvamında yiyen yerler de varmış.
”Çobanın gönlü olsa tekeden teleme çalar.” Türkmen aşiretlerinin hayvancılık geleneğine dayanan bir deyimdir. İsteksiz olarak bir işi yapanlara bu deyim söylenir,